قضاوت کردن درباره دیگران
قُلِ اللَّهُمَّ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ عَالِمَ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ أَنْتَ تَحْکُمُ بَیْنَ عِبَادِکَ فِی مَا کَانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ
بگو: خداوندا! اى آفریدگار آسمان و زمین! و اى داناى غیب و شهود! تویى که در میان بندگانت در آن چه همواره اختلاف مىکنند، داورى خواهى کرد. 1
ای کاش می شد قضاوت درباره دیگران را به خداوند بسپاریم و خودمان در جایگاه قاضی و صدور حکم قرار نگیریم. مگر عالم به اسرار هستیم و از نهان و درون افراد با خبریم که به راحتی به خاطر عمل ندیده قضاوت می کنیم؟ مگر نه اینکه خود عیوبی داریم که بسا بزرگتر باشد!
چون خود همه عیبی // چه کُنی عیب کسان فاش
من که از این روایت امام صادق علیه السلام به شدت لرزیدم.
إنَّ النَّواویسَ
شَکَت إلَى اللّه عز و جل شِدَّةَ حَرِّها ، فقالَ لَها عز و جل : اسکُتی ؛ فإنَّ
مَواضِعَ القُضاةِ أشَدُّ حَرّا مِنکِ !
نواویس (که
جایگاهى است در دوزخ) از گرماى سخت خود به درگاه خداوند عز و جل شکایت کرد. پس
خداوند عز و جل خطاب بدان فرمود: ساکت باش؛ همانا جایگاه قاضیان (ناعادل)، گرمایَش
سخت تر از توست!. 2
البته که این روایت فقط درباره قاضیان نیست. بلکه هر کس که قضاوتی درباره مردم می کند مشمول آن است.
از ما گفتن بود، خود دانید.
پی نوشت:
1. البته آیات در مورد قضاوت کردن و حکم دادن بدون اندیشه در قرآن زیاد است. و این تنها یک نمونه است.
منابع:
1. آیه 46 سوره زمر
2. کتاب شریف من لا یحضره الفقیه، جلد 3، صفحه 6